همه ما با بتن به عنوان یک ماده پر مصرف در ساختمان‌سازی و ساخت سازه‌ها آشنا هستیم و جالب است بدانید که قدمت آن به مصر و رومیان باستان باز می‌گردد. به دلیل کاربرد و اهمیت بالا، تاکید بسیار بالایی روی کیفیت و پایداری آن وجود دارد. یکی از مهمترین مواد تشکیل دهنده بتن‌ها، افزودنی‌های بتن است که کارایی بالایی دارند، بادام و پیشرفته می‌باشند و هم چنین از تنوع بالایی برخوردار هستند.
به طور کلی افزودنی بتن از مواد شیمیایی و یا طبیعی ساخته می‌شوند که حین اختلاط بتن اضافه می‌گردند تا خواص بتن تازه یا سخت شده را بهبود ببخشند، از جمله کارایی، دوام، مقاومت و غیره.
در این مقاله از جهان چسب همراه ما باشید تا شما را با 15 افزودنی بتن مهم آشنا کنیم.
1.کاهنده آب یا روان کننده‌ها
این افزودنی‌ها، آب موجود در مخلوط بتن را کاهش می‌دهند و در سه دسته روان کننده‌ها، فوق روان کننده‌ها و ابر روان کننده‌ها تقسیم می‌شوند که به ترتیب آب بتن را تا 10%، 15% و 25% کاهش می‌دهند.
از جایی که وجود آب فراوان در مخلوط بتن مشخصه‌هایی از جمله دوام و مقاومت آن را تغییر می‌دهد، وجود این افزودنی کاهنده آب موجب می‌شود تا بتن هم چنان کارایی خود را حفظ کند.
2.دیرگیر کننده یا کند گیر کننده
این افزودنی‌ها روی کاهش سرعت گیرش اولیه سیمان کار می‌کنند و زمان گیرش نهایی را بالا می‌برند. از این افزودنی در فصول و مناطقی با شرایط آب و هوای بسیار گرم استفاده می‌شود تا بتن خیلی زود سفت و سخت نشود.
در برخی موارد، گیرش سریع بتن موجب ایجاد ناپیوستگی و غیر یکنواختی در سازه‌ها و حتی به چسبندگی نامناسب سطوح، ایجاد حفره‌های غیر ضروری در بتن و غیره ختم می‌شود. اما وجود این افزودنی دیرگیر کننده از این مشکلات جلوگیری می‌کند.
3.زودگیر کننده
این امر موجب افزایش سرعت گیرش اولیه بتن می‌شود و در واقع سرعت سخت و سفت شدن بتن را افزایش می‌دهد. به عبارت دیگر این افزودنی هیدراتاسیون بتن را افزایش می‌دهد که موجب مقاومت بیشتر بتن می‌شود.
این افزودنی در مواردی هم چون قالب برداری سریع‌تر، ساخت و بتن‌ریزی در مناطق سردسیر و زمان عمل‌آوری کوتاه تر، بسیار ضروری است.
4.حباب هواساز
نقش اصلی این افزودنی‌ها، افزایش دوام و همچنین بهبود عملکرد بتن در برابر سیکل‌های مکرر ذوب و یخبندان است. این افزودنی‌ها در سراسر بتن حباب‌هایی ایجاد می‌کنند و ویژگی‌های بتن را بهبود می‌بخشند. این حباب‌ها از جدا شدن دانه‌ها و پدیده خونریزی بتن جلوگیری می‌کند و موجب بهبود مقاومت شیمیایی و کاهش میزان سیمان، ماسه و آب در بتن می‌شود.
5.پوزولانی
از این افزودنی در بتن‌های چگال به کار می‌برند که برای ساخت دیوارهای نگهدارنده آب مانند، سدها و مخازن آب استفاده می‌شوند. این افزودنی گرمای ناشی از هیدراتاسیون و ترک‌ها حرارتی را کاهش می‌دهد. به این ترتیب ریسک‌هاییی مانند پدیده قلیایی شدن سنگدانه‌ها، آب شکستگی و حمله سولفاتی کاهش می‌یابد.
6.آب‌بند یا نم‌بند
این افزودنی موجب می‌شود تا بتن در برابر نفوذ آب و رطوبت مقاوم‌تر شود. در کنار این خاصیت آب‌بندی، موجب زودگیری بتن نیز می‌گردد.
7.گازساز بتن
این افزودنی با هیدروکساید ناشی از هیدراتاسیون سیمان واکنش نشان می‌دهد و در نهایت حباب‌های ریز هیدروژن را به وجود می‌آورد. این امر موجب جلوگیری از نشست و پدیده خونریزی در بتن می‌شود.
8.ضد حباب هوا
این افزودنی، حباب‌های هوای اضافه را از بین می‌برد. در واقع برخی از سنگدانه‌ها موجب می‌شوند تا در بتن گاز آزاد شود و اگر میزان این گاز زیاد شود، روی عملکرد بتن تاثیر می‌گذارد که این افزودنی جلوی این فاجعه را می‌گیرد.
9.ضد انبساط سنگدانه‌های قلیایی
انبساط سنگدانه‌های قلیایی در بتن به دلیل واکنش سیمان قلیایی و سیلیکان‌ها ایجاد می‌شود. حاصل این واکنش ماده ژلی است که به انبساط حجمی بتن و در نهایت ترک‌خوردگی و از هم گسستگی بتن ختم می‌شود. استفاده از این افزودنی از پدیده انبساط بتن جلوگیری می‌کند.
10.ضد آب شکستگی
از این افزودنی برای سازه‌های بتنی به کار می‌برند که در آب مدفون هستند و مقاومت بتن را در برابر فشار آب افزایش می‌دهند.
11.افزودنی‌های ملات
اگر نیاز باشد تا بتن‌ها در ترک‌ها و شکاف‌های عمیق به کار روند، گاهی نیاز است این تزریق سریع یا کند انجام شود. در این جا است که دیرگیر کننده‌ها یا زودگیر کننده‌های ملات مورد استفاده قرار می‌گیرند.
12.بازدارنده خوردگی
سازه‌های بتنی مسلح با پدیده خوردگی فولاد روبه‌رو می‌شوند، مخصوصا اگر در تماس با آب شور، کلرایدها و فیوم‌های صنعتی باشند. برای جلوگیری از این امر از این افزودنی‌های بتن استفاده می‌شود.
13.چسباننده
اگر نیاز است که میان سطوح بتنی سخت شده و بتن تازه اتصالاتی ایجاد شود، از این افزودنی به کار می‌برند که احتمال تحت فشار بودن بتن را در محل اتصال کاهش می‌دهد و موجب ایجاد اتصال قوی بین دو سطح می‌شود.
14.ضد قارچ، ضد باکتری و ضدعفونی کننده
برای این که جلوی رشد باکتری‌ها، قارچ‌ها، میکروب‌ها در بتن سخت شده گرفته شود، از این افزودنی بتن به کار می‌برند.
15.رنگ بتن
این افزودنی رنگ بتن را تغییر می‌دهد، بدون این که مقاومت آن تحت تاثیر قرار بگیرد.